22 Mart 2023

Paris

İkinci el kitap alır mısınız?
Matbaanın doğuşu ile kitap basımı ve ticaretinde yeni bir çığır açılmış. 16. yüzyıldan itibaren ikinci el kitap satan seyyar satıcıları görüyoruz. Özellikle günlük şehir yaşamının merkezi olan nehir kıyılarında... 17. yüzyıl kaynaklarında bukinistler için “Ne bir dükkân açmaya ne de yeni kitap satmaya gücü olmayan kitap satıcıları” ifadesi geçiyor. 450 yıllık bir geçmişi var bu eski kitap satıcılığının. İkinci el yayın satışında 1789 Fransız İhtilali’de bir diğer dönüm noktası. Meclisin din görevlilerinin, göçmenlerin ve bilginlerin kütüphanelerine el koyma kararları neticesinde o kadar kitap piyasaya çıkıyor ki bu dönemde kitap fiyatları kâğıt fiyatlarının da altına düşüyor. Tabii ki o dönemin seyyar satıcıları; bukinistler, tezgâhlarını akşamları toplayıp götürmek zorunda. Günümüzdeki gibi sabit bir yerleri yok, ta ki 1891’e kadar. Yerlerinin sabitlenmesi ile tezgâhlara yani kutulara belirli standartlar getirilmiş; boyutları, renkleri, kapakları açıldığında olması gereken yükseklik ölçüleri gibi.

 

Fransa kültür mirasına kayıtlı olan bukinistlerin amacı Unesco’nun da taşınmaz kültürel mirasına kayıtlı olmak. Bu şekilde mesleğin ve geleneğin korunma altına alınacağını ümit ediyorlar. Mevcut bukinistlerin yarısından çoğunun altmış yaş üzerinde olmasından dolayı mesleğe gençleri de katmak için Paris Belediyesi yeni 18 alan için açtığı aday çağrısına son on yılda hiç olmadığı kadar yetmiş aday başvurusu olmuş.

Saadet Civaş   Cumhuriyet